Sociedad Hispanoamericana de Hernia

Acceso gestor editorial



Revista Sociedad Hispanoamericana de Hernia 00584 / http://dx.doi.org/10.20960/rhh.00584
Resumen| PDF

Original

Implante posoperatorio de tejido endometrial en pared abdominal: ¿es un problema evitable?


Derlin Marcio Juárez Muas

Prepublicado: 2024-05-24

Logo Descargas   Número de descargas: 1579      Logo Visitas   Número de visitas: 58      Citas   Citas: 0

Compártelo:


Introducción: La endometriosis es una enfermedad frecuente, con una evolución incierta y gran impacto en la calidad de vida de las mujeres. Métodos: Estudio retrospectivo con base prospectiva de pacientes con EPA entre marzo de 2017 y marzo de 2021. Resultados: Se analizaron 26 pacientes, con una edad promedio de 34 años; antecedentes de cesáreas, en el 88.40 %, e histerectomías, en el 7.70 %. Se evidenciaron cambios cíclicos del tamaño tumoral y nivel de dolor en el 76.9 %. El diagnóstico preoperatorio de EPA fue del 57.69 %; de granuloma por hilo, del 26.92 %. La localización del nódulo endometriósico fue del 73 % en el extremo derecho de la cicatriz de Pfannenstiel; en el extremo izquierdo y central, 11.53 %, respectivamente, con un tamaño tumoral medio de 33 mm. Compromiso musculo-aponeurótico en el 80.76 %. Se realizó reparación parietal anatómica en el 96.16 %. Tiempo quirúrgico, de 32 ± 16 minutos. Confirmación histopatológica en el 100 %. El seguimiento fue de 36.6 ± 29 meses. Las complicaciones posoperatorias (11.53 %): un seroma, un hematoma y una eventración. La recurrencia de EPA fue del 3.85 %. Conclusiones: La EPA es una entidad en aumento por el creciente número de cesáreas en el mundo. Debe sospecharse ante un nódulo y dolor en una cicatriz de cirugía ginecoobstétrica. El tratamiento de elección es la extirpación tumoral completa con margen de seguridad y protección parietal durante dicho procedimiento y las cirugías ginecoobstétricas podrían ser útiles para reducir su aparición o recurrencia.

Palabras Clave : Endometriosis de pared abdominal, tumor de pared abdominal, endometriosis poscesárea, diagnóstico, tratamiento quirúrgico.


Logo Descargas   Descargar PDF

Parazzini F, Esposito G, Tozzi L, et al. Epidemiology of endometriosis and its comorbidities. Eur J Obstet Gynecol Reprod Biol. 2017;209:3-7.
DOI: 10.1016/j.ejogrb.2016.04.021
Cocco G, Delli Pizzi A, Scioscia M, et al. Ultrasound Imaging of Abdominal Wall Endometriosis: A Pictorial Review. Diagnostics. 2021;11:609.
DOI: 10.3390/diagnostics11040609
Gori J, Castaño R, Lorusso A. Endometriosis y adenomiosis. En: Gori J, Castaño R, Lorusso A (editores). Ginecología de Gori. 3.ª edición. Buenos Aires (Argentina): Editorial Médica Panamericana; 2016. p. 541-79.
Juárez Muas, D. Dolor pélvico ginecológico. Manual multidisciplinar para el manejo del dolor inguinal crónico. En: Guía Clínica SoHaH. Valencia, España: Sociedad Hispanoamericana de Hernias. 1.ª edición; 2019. p. 217-33.
Missmer SA, Tu FF, Agarwal SK, et al. Impact of Endometriosis on Life-Course Potential: A Narrative Review. Int J Gen Med. 2021;14:9-25.
DOI: 10.2147/IJGM.S261139
Ros S, Puig L, Carrascosa JM. Deterioro acumulativo del curso de vida: la huella de la psoriasis en la vida del paciente. Actas Dermosifiliogr. 2014;105:128-34.
DOI: 10.1016/j.ad.2013.02.009
Uhlenberg P, Mueller M (editores). Contexto familiar y bienestar individual. Patrones y mecanismos en la perspectiva del curso de vida. Nueva York: Kluwer/Plenum; 2003.
Rokitansky K. Über Uterusdrüsen-Neubildung. Z. Ges. Aerzte; 1860;16:577-81.
Scioscia M, Bruni F, Ceccaroni M, et al. La distribución de las lesiones endometriósicas en la endometriosis en estadio IV respalda la teoría del reflujo menstrual y requiere una evaluación y terapia preoperatorias específicas. Acta Obs Ginecol. 2011;90:136-9.
DOI: 10.1111/j.1600-0412.2010.01008.x
Davis AC, Goldberg, JM Endometriosis extrapélvica. Semín Reproducción Medicina 2017;35:98-101.
DOI: 10.1055/s-0036-1597122
Savelli L, Manuzzi L, DiDonato N, et al. Endometriosis de la pared abdominal: características ecográficas y Doppler. Obstetricia por ultrasonido. Ginecol. 2012;39:336-40.
Vintilă D, Neacşu CN, Popa P, et al. Endometrioza parietală abdominală după chirurgia ginecologică: un diagnostic subapreciat in chirurgia generală [Abdominal wall endometriosis after gynecologic procedures: an under-appreciated diagnosis in general surgery]. Rev Med Chir Soc Med Nat Iasi. 2008;112(2):393-7.
Singh KK, Lessells AM, Adam DJ, et al. Presentation of endometriosis to general surgeons: a 10-year experience. The British J Surg 1995;82(10):1349-51.
DOI: 10.1002/bjs.1800821017
Zhang J, Liu X. Clinicopathological features of endometriosis in abdominal wall-clinical analysis of 151 cases. Clin Exp Obstet Gynecol. 2016;43(3):379-83.
DOI: 10.12891/ceog2126.2016
Ruiz Soriano M, Ortiz de Solórzano Aurusa FJ, De Andrés Asenjo B, et al. Endometriosis delconducto inguinal, una infrecuente causa de tumoración de la pared abdominal. Rev Hispanoam Hernia. 2018;6(3):137-40.
DOI: 10.20960/rhh.127
Simoëns S, Dunselman G, Dirksen C, et al. The burden of endometriosis: costs and quality of life of women with endometriosis and treated in referral centres. Hum Reprod. 2012;27(5):1292-9.
DOI: 10.1093/humrep/des073
Nnoaham KE, Hummelshoj L, Webster P, et al. Impact of endometriosis on quality of life and work productivity: a multicenter study across ten countries. Fertility and Sterility. 2011;96(2):366-73.e8.
DOI: 10.1016/j.fertnstert.2011.05.090
Hirsch M, Begum MR, Paniz É, et al. Diagnosis and management of endometriosis: a systematic review of international and national guidelines. BJOG. 2018;125(5):556-64.
DOI: 10.1111/1471-0528.14838
Nnoaham KE, Hummelshoj L, Webster P. Endometriosis, quality of life and work. Fertility and Sterility. 2011;96(2):366-73.
DOI: 10.1016/j.fertnstert.2011.05.090
Chaprón C, Marcelino L, Borghese B, et al. Repensar los mecanismos, diagnóstico y manejo de la endometriosis. Nat Rev Endocrinol. 2019;15:666-82.
Carsote M, Terzea DC, Valea A, et al. Abdominal wall endometriosis (a narrative review). Int J Med Sci 2020;17:536-42.
DOI: 10.7150/ijms.38679
López-Soto A, Sánchez-Zapata MI, Martínez-Cendán, et al. Cutaneous endometriosis: Presentation of 33 cases and literature review. Eur J Obs Gynecol Reprod Biol. 2018;221:58-63.
DOI: 10.1016/j.ejogrb.2017.11.024
Paramythiotis D, Stavrou G, Panidis S, et al. Concurrent appendiceal and umbilical endometriosis: A case report and review of the literature. J Med Case Rep. 2014;8:258.
DOI: 10.1186/1752-1947-8-258
Ortega Herrera R, Serrano Puche F, Prieto Sánchez E, et al. Endometriosis de pared abdominal. Prog Obstet Ginecol. 2012;55(8):367-72.
DOI: 10.1016/j.pog.2011.09.011
Alnafisah F, Dawa SK, Alalfy S. Skin Endometriosis at the Caesarean Section Scar: A Case Report and Review of the Literature. Cureus. 2018;10(1):e2063.
DOI: 10.7759/cureus.2063
Horton JD, DeZee KJ, Ahnfeldt EP, et al. Abdominal wall endometriosis: a surgeon´s perspective and review of 445 cases. Am J Surg. 2008;196:207-12.
DOI: 10.1016/j.amjsurg.2007.07.035
Hensen JH, Van Breda Vriesman AC, Puylaert JB. Abdominal wall endometriosis: clinical presentation and imaging features with emphasis on sonography. AJR Am J Roentgenol. 2006;186:616-20.
DOI: 10.2214/AJR.04.1619
Zhang P, Sun Y, Zhang C, et al. Cesarean scar endometriosis: presentation of 198 cases and literature review. BMC Women's Health 2019;19(1):14.
DOI: 10.1186/s12905-019-0711-8
Carsote M, Terzea DC, Valea A, et al. Abdominal wall endometriosis (a narrative review). Int J Med Sci. 2020;17:536-42.
DOI: 10.7150/ijms.38679
Yuan L, Zhang JH, Liu XS. Clinicopathological features of 151 cases with abdominal wall endometriosis. Zhonghua Fu Chan Ke Za Zhi. 2013;48(2):113-7.
Gidwaney R, Badler RL, Yam BL, et al. Endometriosis of abdominal and pelvic wall scars: multimodality imaging findings, pathologic correlation, and radiologic mimics. Radiographics. 2012;32:2031-43.
DOI: 10.1148/rg.327125024

Original: Actualización de las hernias paraestomales: diagnóstico, tratamiento y prevención

Anna Pallisera Lloveras , Xavier Serra Aracil , Laura Mora López , Sheila Serra Pla , Ana Gálvez Saldaña , Salvador Navarro Soto

Publicado: 2017-03-14 / http://dx.doi.org/10.20960/rhh.23

Original: Adenocarcinoma de pared abdominal y carcinoma insospechado de vesícula biliar: un tributo de la cirugía laparoscópica

Carlos Alberto Cano

Publicado: 2017-09-13 / http://dx.doi.org/10.20960/rhh.89

Original: Evaluación económica de la cirugía de la pared abdominal

Rafael Estevan Estevan

Publicado: 2018-06-28 / http://dx.doi.org/10.20960/rhh.177

Revisión: El diagnóstico por imagen de las hernias de la pared abdominal

Juan José Santiváñez Palomino , Arturo Vergara , Diego Aguirre , Juliana Ocampo , Manuel Cadena

Caso Clínico: Angiogranuloma inguinal como diagnóstico diferencial de hernia inguinal: desafío diagnóstico en cirugía

Manuel Antonio Grez Ibáñez , Christian Olaf Holmström Elkings , Javiera Andrea Díaz Zapata

Original: Análisis de la idoneidad de las pruebas de imagen en el diagnóstico de la hernia inguinal

Camilo José Castellón Pavón , Pedro López Fernández , Leire Zaraín Obrador , Manuel Durán Poveda

Revisión: Actualización en el manejo de la hernia obturatriz complicada

Julio César Zevallos Quiroz

Original: Dermolipectomía asociada al tratamiento quirúrgico de las hernias incisionales en pacientes obesos

Publicado: 2021-02-02 / http://dx.doi.org/

Caso Clínico: Autoplastia con ambos músculos rectos en el tratamiento de un caso de abdomen abierto

Publicado: 2021-02-02 / http://dx.doi.org/

Caso Clínico: Hernia de diafragma no tratada en paciente con sintomatología de larga evolución (más de una década)

Publicado: 2021-02-02 / http://dx.doi.org/

Revisión: Tratamiento quirúrgico de los tumores de la pared abdominal

Publicado: 2021-02-03 / http://dx.doi.org/

Carta al Director: Algoritmo de diagnóstico y tratamiento de los tumores de lapared abdominal

Publicado: 2021-02-04 / http://dx.doi.org/

Revisión: Tratamiento quirúrgico urgente de la hernia paraestomal incarcerada asociada a urostomía: revisión y experiencia personal

Marta Trallero , Fernando Carbonell Tatay , Omar Carreño Sáenz , Jorge Campos Máñez , Alfonso García Fadrique , María Caballero Soto , Rafael Estevan Estevan

Caso Clínico: Eventración paraestomal la vesícula biliar: revisión del diagnóstico y de su tratamiento

Iván Díaz Cuadrado , Juan Carlos Baanante Cerdeña , Eulalia Ballester Vázquez , Claudia Beatriz Mitru

Artículos más populares

Caso Clínico: Tratamiento de la hernia inguinoescrotal gigante con pérdida de domicilio: un desafío quirúrgico

Introducción: Se definen como hernias inguinoescro...

Publicado: 2017-08-29

Revisión: Maniobras claves y trucos en eTEP

Introducción: El abordaje TEP podría ser la opción...

Publicado: 2017-12-18

Original: Neurectomía laparoscópica transabdominal preperitoneal como tratamiento de la inguinodinia. Experiencia personal y detalles de la técnica quirúrgica

Introducción: El dolor inguinal crónico es actualm...

Publicado: 2017-10-26

Editado en Madrid por:
Diseño y Desarrollo web Im3diA comunicación

Una cookie o galleta informática es un pequeño archivo de información que se guarda en su navegador cada vez que visita nuestra página web. La utilidad de las cookies es guardar el historial de su actividad en nuestra página web, de manera que, cuando la visite nuevamente, ésta pueda identificarle y configurar el contenido de la misma en base a sus hábitos de navegación, identidad y preferencias. Las cookies pueden ser aceptadas, rechazadas, bloqueadas y borradas, según desee. Ello podrá hacerlo mediante las opciones disponibles en la presente ventana o a través de la configuración de su navegador, según el caso. En caso de que rechace las cookies no podremos asegurarle el correcto funcionamiento de las distintas funcionalidades de nuestra página web. Más información en el apartado “POLÍTICA DE COOKIES” de nuestra página web.